CECHY MAKROSKOPOWE
|
Owocniki kuliste, owalne, czasem nieregularne, na ogół z wyraźnym ostiolum umiejscowionym na szczycie owocnika. W młodszych okazach ostiolum często zarośnięte. Dojrzałe owocniki osiągają wielkość 0,5-2 cm. Powierzchnia owocnika matowa, pokryta regularnymi, obłymi, płaskimi brodawkami, niekiedy sprawiającymi wrażenie spękaliny. Kolor powierzchni owocników żółto-zielony u okazów młodych po ciemnozielony, oliwkowo-brązowy lub czasem czarno-zielony u okazów starszych. Gleba najpierw seledynowa, potem bladozielonkawa, poprzecinana, szaro-żółtymi lub żółto-brązowymi żyłkami, tworzącymi nieregularny wzór. Miąższ twardy, jędrny, zwarty, o słabym, nieprzyjemnym, zapachu i bez określonego smaku.
|
CECHY MIKROSKOPOWE
Zarodniki w worku
|
Perydium 200-400 μm, pseudoparenchymatyczne, zbudowane z lekko wydłużonych komórek o przebiegu równoległym do powierzchni owocnika i średniej wielkości 15-30 x 8-20 μm. Komórki grubościenne, w obrębie brodawek wybarwione na czerwono-brązowo, głębiej żółtawo-czerwone. Pigment komórek perydium nie reaguje w odczynniku Melzera. Worki kuliste lub owalne z krótkimi trzonkami. Wielkość worków 50-80 x 35-50 μm. Worki zawsze 8-zarodnikowe, z zarodnikami ułożonymi chaotycznie. Zarodniki kuliste, za młodu hialinowe, potem żółtawe do oliwkowych. Wielkość zarodników bez ornamentacji 13-18 μm. Zarodniki gęsto pokryte cylindrycznymi, czasem lekko zaostrzonymi kolcami o średniej wielkości 1-2 μm.
|
|
|
Przekrój perydium |
Komórki perydium |
Worki |
|
SIEDLISKO
|
Pachyphlodes ligerica podobnie jak inne gatunki tego rodzaju występuje wyłącznie w glebach zasobnych w węglan wapnia. Wyrasta w lasach liściastych, wyjątkowo w mieszanych, a najczęstszym partnerem mikoryzowym jest Fagus sylvatica i Quercus robur. W Polsce zlokalizowany na trzech stanowiskach na Wyżynie Śląskiej oraz w wapiennych frakcjach Beskidu Małego. Na wszystkich stanowiskach owocniki wyrastały w bardzo luźnej, przemieszanej z rumoszem skalnym glebie, w okolicach lejów krasowych, w miejscach całkowicie pozbawionych roślinności zielnej. Owocniki wyrastały pojedynczo. Dojrzałe okazy można znaleźć od sierpnia do listopada.
|
WYSTĘPOWANIE
|
W chwili zlokalizowania pierwszego stanowiska gatunek ten był w Polsce nieznany. Jest gatunkiem rzadkim, uznawanym za charakterystyczny dla strefy śródziemnomorskiej. Znany z krajów Europy południowej ale tylko we Włoszech i Francji znajdowany częściej.
Wyżyna Śląska – DF 02, Psary k. Tarnowskich Gór, Październik 2009
Beskid Mały – DF 85, Inwałd k. Wadowic, Sierpień 2013
Wyżyna Śląska – DF33, Grodziec k. Będzina, Sierpień 2018
|